Opadły mi ręce, czyli o polskim absurdzie

Studiowałem za granicą. Akurat pisałem anglojęzyczną pracę z mojej dziedziny, mając na karku bardzo wkurzonych szefów (przespałem jeden termin, który jakoś zginął w moich papierach) oraz planując wystąpienie na konferencji w Polsce. Planowałem na początek mojej prezentacji dać krótkie wprowadzenie do podstaw ekonomicznych danej dziedziny ekonomii, i w związku z tym, chciałem znaleźć polski odpowiednik jakiegośtam terminu. Wpisałem w wyszukiwarkę internetową polską nazwę dziedziny i... opadły mi ręce. 

Nauka ekonomiczna, którą miałem na swojej niemieckiej uczelni, w swej polskiej wersji była czczym blablabla, pozbawionym wzorów, powiązań, zależności. Była opowiastką o raczej politycznym charakterze, zbiorem ideologicznych przekonań i niepopartych naukowo twierdzeń. A przecież jest to nauka ścisła, taka jak wiele innych.

W swej polskiej wersji jest ona zupełnie pozbawiona wzorów, wykresów, mimo że kurs tego przedmiotu jaki zaliczyłem w Niemczech na wcale nie najlepszej uczelni był po prostu niczym innym jak ciągiem wzorów, pochodnych, wykresów etc. Prowadzący oparł cały wykład na niezwykle długim ciągu liczeniowym, dowodząc po kolei każdej z głównych zależności w tej dziedzinie. Gdy zajęcia dochodziły do końca, przerywał na wzorze, by na następnym wykładzie kontynuować dalej z tego samego miejsca. Przez wiele zajęć spisywaliśmy jeden wielki ciąg wzorów opisujących model ekonomiczny miasta monocentrycznego.

Na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej zapoznałem się ze standardami programowymi dla tego kierunku. Były one dziwne, a program nie zawierał nawet naj, naj, najmniejszej cząstki teorii ekonomicznej z dziedziny, której nazwę dumnie nosił. Znalazłem też kilka prac studentów o tym przedmiocie. Wszystkie takie same, czyli pozbawione jakiejkolwiek, najmniejszej choćby podbudowy teoretycznej.

Pamiętam, jak moi koledzy zaliczali jakieś przedmioty na wymianie w Rosji. Handel światowy, u nas składający się tylko i wyłącznie z czystej teorii ekonomicznej, wzorów i zadań, tam był szeregiem opowiastek, politycznych wywodów godnych szkoły podstawowej na temat tego, co kto i gdzie produkuje i eksportuje, oraz jakie surowce gdzie występują. Na macierzystym niemieckim uniwersytecie przedmioty ekonomiczne z Rosji uznano im jako kulturoznawstwo, bo przecież ekonomią one były tylko tam gdzie je zaliczali. 

Na marginesie wypada zapytać, jaki jest sens wypuszczania wyedukowanych inaczej? Podziwiać świat zamiast umieć go analizować można i bez wyższych studiów. Kogo produkują polskie uniwersytety? Kulturoznawców czy ekonomistów? Z boku cała sprawa wydaje się jednym wielkim absurdem, i jak znam życie, ten przypadek nie jest jedynym, jest po prostu pierwszym z brzegu.

Adam Fularz

PS

Celowo nie podaję nazwy dyscypliny, zainteresowanych jej nazwą proszę o kontakt przez redakcję.